Fizyk teoretyk z wykształcenia (1984 ukończył Uniwersytet Śląski), doktorat ze sztucznego serca (1996 SUM), habilitacja z robotyki chirurgicznej (2013 SUM), prof.IPS FRK (2016).
Od 1984 w Śląskiej Akademii Medycznej, najpierw w Katedrze Biofizyki w Zabrzu, potem (1988) przyjęty do Katedry Kardiochirurgii przez prof. Zbigniewa Religę, gdzie tworzył podstawy projektu polskiego sztucznego serca (razem z inżynierem Romanem Kustoszem). W 2018 r. wrócił do Katedry Biofizyki Śląskiego Uniwersytetu Medycznego (SUM).
Współtworzył Instytut Protez Serca Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii im. Prof. Zbigniewa Religi IPS FRK, którym kierował od 2007 r. do 2019 r. (był zastępca prof. Z.Religi na tym stanowisku od 1998 r.) IPS FRK (www.frk.pl). Obecnie dyrektor kreatywny FRK.
Jest członkiem Rady Naukowej kierunku Fizyka Medyczna na US – dał wykład inauguracyjny na tym kierunku, prowadzi zajęcia i opiekuje się pracami magisterskimi.
W SUM od 1999 r. do 2019 r. wykładał jedyny w Polsce przedmiot dla studentów medycyny pt. „Sztuczne narządy”, obecnie – „Podstawy badań naukowych”, od 2018 r. do 2021 r. prowadził dla doktorantów „Robotics in healthcare” oraz „Innowacyjne technologie medyczne”. Znany jest ze wspierania aktywnej, innowacyjnej młodzieży, start-upów itp.. Prowadzone przez niego Koło Naukowe (STN im. prof Zbigniewa Religi) znane jest z promowania nowoczesnej chirurgii i bioinżynierii.
Twórca Akademickiego Pasa Startowego Innowacji Medycznej. Członek Rady Nadzorującej Centrum Transferu Technologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.
Zaprojektowane przez niego komory wspomagania serca POLVAD ratują od 1993 r. pacjentów. Ekspert w dziedzinie testowania protez serca. Jako pierwszy w kraju wprowadził i rozwija z zespołem medyczne zastosowania technologii wirtualnej przestrzeni oraz metody symulacji operacji chirurgicznych. Jest nazywany ojcem robota Robin Heart – pierwszego polskiego i europejskiego robota chirurgicznego, który ma szanse wkrótce na wdrożenie kliniczne. W 2019 r. podpisano umowę sprzedaży licencji firmie Meden Inmed na pierwszego z robotów – robota toru wizyjnego Robin Heart PortVisionAble (PVA). Kolejne roboty czekają na komercjalizację.
Pionier robotyki medycznej. Jest założycielem (2010) i prezydentem Międzynarodowego Stowarzyszenia na Rzecz Robotyki Medycznej (WWW.medicalrobots.eu) oraz redaktorem czasopisma Medical Robotics Reports (www.medicalrobticsreports.eu). Członek wieloletni European Society for Artificial Organs.
Nawrat jest, twórcą i organizatorem odbywających się cyklicznie od wielu lat konferencji i warsztatów: BioMedTech Silesia (zupełnie nowa koncepcja tematycznej konferencji dla profesjonalistów i hobbystów, dla młodzieży i naukowców, od 2019 r. również Szkoła Wynalazców – Warsztaty dla nauczycieli; od 2021 – konkursu Wynalazca Roku, www.biomedtech.eu, Roboty Medyczne (prawdopodobnie najstarsza cyklicznie odbywająca się konferencja naukowa w tej dziedzinie na świecie), Akademii Budowania Robotów Medycznych, Warsztaty Chirurgiczne (od narzędzi klasycznych do zrobotyzowanych), spotkania twórców sztuk wszelakich związanych zawodowo z medycyną; Konfrontacje WWW.konfrontacje.info. W 2019 r. rozpoczął nową inicjatywę Officyna Naukowa – rodzaj kawiarni naukowej. Wszystkie organizowane spotkania w sumie gromadzą rocznie około tysiąca uczestników. Współautor/autor/redaktor 7 książek i w sumie 20 patentów/wzorów użytkowych, bibliografia liczy ponad 350 pozycji. Granty – w sumie 16 jako kierownik lub podwykonawca, działających zakresie od technologii membranowej, protez serca, protez zastawek serca, wykorzystania metod symulacji i komputerowego planowania operacji do konstrukcji i badań robotów chirurgicznych (w tym 6 projektów europejskich).
Członek rad naukowych wielu konferencji i recenzent, promotor prac magisterskich i doktorskich. Uczestnik wielu paneli dyskusyjnych, recenzent konkursów start-upów, wynalazców, talentów naukowych i popularyzatorskich. Założyciel kilku start-upów. Członek Rady Naukowej projektu u fundacji SANO. Członek Komisji Biomechaniki Komitetu Mechaniki PAN.
Wielokrotnie nagradzany m.in. ceni sobie: Nagroda Ministra Zdrowia I stopnia w roku 1993 za wdrożenie do kliniki polskich komór wspomagania serca, Honorowy Złoty Inżynier Przeglądu technicznego 2007, Laureat wyróżnienia imienia św Kamila – 2008 (nagroda społeczności miasta Zabrze), Hipokrates 2018 (tytuł profesjonalnego jury konkursu Dziennika Zachodniego) a z odznaczeń wymieńmy tylko Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2011).
Zbigniew Nawrat to niezwykły wizjoner zaangażowany w kreowanie współczesnej medycyny. Obecnie propaguje ideę, że po dekadzie sukcesów w medycynie tele-informacji czas na tele-akcję, gdzie aktywność człowieka może być realizowana za pomocą robotów. Uznaje, że sztuczne narządy, w tym i sztuczna inteligencja, są działem robotyki medycznej.
Jego motto: Rzeczy naprawdę wielkie robimy z ciekawości. Rzeczy naprawdę ważne – z potrzeby pomocy drugiemu człowiekowi.
Czasem żeglarz, poeta, muzyk. Można go spotkać na różnych scenach grającego wraz ze swoimi byłymi studentami medycyny – tworzą zespół ZAWRATU. W 2017 r. wydał płytę ZAWRATU „Rok dobrego człowieka” (autorski album koncepcyjny) dostępną na Spotify, Amazon
Zwiń
